Alimlər vəba xəstəliyinin qədim zamanlarda yayılmasının əsil səbəbini tapdı » Median.Az - Bütün xəbərlər bir ünvanda
23:03 "Tesla" avtonom nəqliyyat qəzalarını ictimaiyyətdən niyə gizlətməyə çalışır?  |     22:57 "2700 manat təklif edib, bizi binadan çıxarmaq istəyirlər" - Bakıda dövlət adından söküntü aparılır?  |     22:50 İcra hakimiyyətinin abadlıq işləri ilə bağlı tenderi baş tutmadı  |     22:45 Sabit tarifi necə ödəyəcəyik?- Video  |     22:36 Çin Afrika ölkələrindən idxal edilən bütün məhsullara qarşı rüsumları ləğv edəcək  |     22:28 Rusiyada azərbaycanlı müəllim xidmətlərinə görə mükafatlandırıldı  |     22:21 Patrik Andrade də "Qarabağ"dan getdi  |     22:15 Bakıda əcnəbilərin şok əməlləri: Hamilə qadın və əri iki nəfəri öldürmək istədilər  |     22:07 DSX mayoruna hücum etməkdə təqsirləndirilən idmançıların məhkəməsi keçirilib  |     22:01 Toyda Kəmalə Günəşli ilə məclis sahibi arasında DAVA: Xəsarət alan var - TƏFƏRRÜAT  |     21:53 Sumqayıtda yeniyetmələr arasında bıçaqlanma olub  |     21:23 Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarova Qazaxıstana səfər edib  |     21:14 Çanaqqalada meşə yanır  |     20:59 Azərbaycanda vergi ödəyicilərinin əmlakları hərraca çıxarılacaq  |     20:53 Azərbaycanda daha 55 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılacaq  |     20:48 Nyu-Yorkda etiraz aksiyasında polis 80-dən çox şəxsi saxlayıb  |     20:41 Suriyada qadınlara çimərliklərdə burkini geyinmək tövsiyə edilib  |     20:36 Bakı-Sumqayıt qatarının 14-16 iyundakı hərəkət qrafiki açıqlanıb  |     20:29 Sabah Rusiya və Ukrayna arsında növbəti əsir mübadiləsi baş tutacaq  |     20:21 DYP skuter sürənlərə xəbərdarlıq edib  |    

Alimlər vəba xəstəliyinin qədim zamanlarda yayılmasının əsil səbəbini tapdı

Devid Blandın rəhbərlik etdiyi ABŞ Milli Allergiya və Yoluxucu Xəstəliklər İnstitutunun tədqiqatçıları insan bitlərinin vəba xəstəliyinə səbəb olan Yersinia pestis bakteriyasını effektiv şəkildə ötürə biləcəyini aşkar ediblər.

Bu nəticələr mayın 21-də PLOS Biology jurnalında dərc olunub.

Y. pestis bir çox pandemiyanın, o cümlədən Avropada milyonlarla insanın ölümünə səbəb olan orta əsr Qara Ölümün səbəbidir. Əvvəllər hesab olunurdu ki, vəba xəstəliyinin əsas daşıyıcıları siçovullar və birələrdir, infeksiya onların dişləmələri ilə insanlara yoluxur. Bununla belə, yeni araşdırmalar göstərir ki, insan qanı ilə qidalanan bədən bitləri də vəba xəstəliyinin yayılmasında mühüm rol oynaya bilər.

Bədən bitlərinin Y. pestis daşıyıcısı kimi nə qədər təsirli ola biləcəyini öyrənmək üçün alimlər bir sıra laboratoriya təcrübələri aparıblar. Bitlərin bakteriya olan qanla qidalanmasına imkan vermək üçün isti insan dərisini təqlid edən membran qidalandırıcılardan istifadə etdilər. Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, bitlər uğurla Y. pestis ilə yoluxub və bakteriya olan qanla qidalandıqdan sonra onu müntəzəm olaraq ötürə bilirlər.

Üstəlik, alimlər Y. pestisin Pavlovski vəziləri kimi tanınan bitlərin tüpürcək vəzilərini yoluxdura biləcəyini aşkar ediblər. Pavlovski bezləri ilə yoluxmuş bitlər, infeksiyası həzm sistemi ilə məhdudlaşanlara nisbətən bakteriyaları daha effektiv ötürüb. Bu vəzilər bitlərin ağız hissələrinə sürtkü maddəsi ifraz edir və ağız üzvlərinin vəba bakteriyası ilə çirklənməsinə səbəb olur, sonra dişləmə yolu ilə insanlara keçə bilir.

Bu nəticələr göstərir ki, bədən bitləri Y. pestisin əvvəllər düşünüldüyündən daha təsirli vektoru ola və keçmiş vəba epidemiyalarında mühüm rol oynamış ola bilər.
Tədqiqat müəllifləri vurğulayırlar: "Biz aşkar etdik ki, insan orqanizmi bitləri Yersinia pestis-ə əvvəllər düşünüldüyündən daha yaxşı dözür. Bitlərə xas olan Pavlovskinin vəziləri yoluxa bilər və qanla qidalanmadan əvvəl həşəratın ağız üzvlərinə taun basillərini buraxaraq infeksiyanın ötürülməsini artırır”.
//qaynarinfo.azскачать dle 11.3




Şahidi olduğunuz hadisələri çəkib bizə göndərin!




            729 23.05.24 22:49