Dünyada içməli su mənbələri üçün əsas təhlükələr açıqlandı » Median.Az - Bütün xəbərlər bir ünvanda
23:01 "Qarabağ" yoxlama oyununda uduzdu  |     22:52 Məhkəmə "Sputnik Azərbaycan"ın icraçı direktoru və şef redaktorunu həbsdə saxladı  |     22:07 Azərbaycanın Avropa çempionu: "Dünya çempionatında da qızıl medal qazanmağa çalışacağam"  |     21:56 Mədəniyyət Nazirliyinin Rusiya ilə əməkdaşlığına dair saxta sənəd yayılıb - FOTO  |     21:50 Abşeron Gənclər Şəhərciyində mənzildə PARTLAYIŞ: Yaralılar var  |     21:30 Bakıda nəqliyyatdan istifadə edənlərin NƏZƏRİNƏ - Bundan sonra...  |     21:03 DTX və DSX birgə ƏMƏLİYYAT KEÇİRDİ - DETALLAR (FOTO)  |     21:00 Karyerasını bitirən İvan Rakitiç "Hayduk"da çalışacaq  |     20:54 Türkiyənin vilayətlərindən Azərbaycana bəzi heyvanların gətirilməsinə məhdudiyyət qoyulub  |     20:49 Mirzoyan: Ermənistan Azərbaycan və Türkiyə ilə normallaşmada maraqlıdır  |     20:41 Buzovnada çimərlikdə tikinti aparan şəxs məsuliyyətə cəlb olunub  |     20:36 Azərbaycan I yarımildə xarici vətəndaşlara 5 milyon manata yaxın ƏDV geri qaytarıb  |     20:30 Bakıda avtomobildən dəyəri 8 min manata yaxın olan ehtiyat hissələri oğurlanıb  |     20:25 Bakının əmlak bazarında yeni dalğa: kiçik mənzillərə tələbat artır - ARAŞDIRMA  |     20:10 Ötən il Azərbaycanda 200-dən çox şəxs vərəmdən ölüb  |     20:03 Kənd təsərrüfatının siyahıya alınması ilk dəfə işğaldan azad edilmiş əraziləri də əhatə edəcək  |     19:58 Şimali Makedoniyadan Azərbaycana dəvə idxalına məhdudiyyət qoyulub  |     19:50 İsveçin müvəqqəti işlər vəkili Rusiya XİN-ə çağırılıb  |     19:45 Şalva Papuaşvili: Saakaşvili əfv edilməyəcək  |     19:38 Azərbaycana gələn turistlər ən çox nədən narazıdırlar? – ARAŞDIRMA  |    

Dünyada içməli su mənbələri üçün əsas təhlükələr açıqlandı

Almaniyanın Maks Plank BiogeoKimya İnstitutunun alimləri güclü quraqlıqların və intensiv yağıntıların yeraltı sularının - milyardlarla insan üçün içməli su mənbələrinin - keyfiyyətinə və sabitliyinə təhlükə yaratdığını müəyyən ediblər. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə araşdırma "Nature Communications" (NatComms) elmi jurnalında dərc olunub.

Yeraltı su mənbələri adətən yağıntılar nəticəsində torpaq vasitəsilə süzülərək dolur. Bu proses zamanı suyun tərkibindəki maddələr torpaqdakı canlı orqanizmlər tərəfindən udularaq sudan təmizlənir. Beləliklə, təbii filtrasiyanın köməyi ilə yüksək keyfiyyətli yeraltı su ehtiyatları formalaşır.

Lakin güclü yağıntılar zamanı yağış suları tez bir zamanda torpağın dərin qatlarına nüfuz edərək təbii filtrasiya prosesini keçmədən, səthdəki və torpağın üst qatlarındakı həll olunmuş maddələri birbaşa yeraltı sularına daşıya bilir.

Bu vəziyyət xüsusilə güclü leysan yağışlarından və uzun sürən quraqlıqlardan sonra daha da aktuallaşır. Uzun müddət davam edən quraqlıqlar torpaqda çatların yaranmasına səbəb olur və bu da yağış suyunun torpağın üst qatları tərəfindən udulmasını çətinləşdirir. Belə hallarda su ya birbaşa yeraltı sularına, ya da çaylara, göllərə və okeanlara axır.

Alimlər Almaniyada 8 il ərzində yeraltı sularını araşdıraraq böyük bir tədqiqat qrupu ilə birgə analiz aparıblar. Araşdırmada həll olunmuş üzvi maddələrin səviyyəsi suyun çirklənməsinin dolayı göstəricisi kimi istifadə edilib və yeraltı sularının sabitliyində əsaslı dəyişikliklərin baş verdiyi müəyyən olunub.

Araşdırma nəticəsində alimlər yeraltı sularında uzunmüddətli çirklənmə tendensiyalarını aşkar ediblər. Bu, səthdən yeraltı sularına yığılan üzvi maddələrin miqdarının artması və yeraltı su səviyyəsinin azalması ilə müşahidə olunub. Alimlər bu artan çirklənməni ekstremal hava hadisələri ilə birbaşa əlaqələndiriblər.

Araşdırmanın müəlliflərinin fikrincə, bu yeni analiz metodu yeraltı su mənbələrində keyfiyyət risklərini daha dəqiq müəyyən etməyə kömək edə bilər. Bu, içməli su mənbələrinin mühafizəsi və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsi üçün mühüm bir addım ola bilər.

Yeraltı su ehtiyatlarının keyfiyyəti və sabitliyi, iqlim dəyişikliyi və ekstremal hava şəraiti fonunda daha da həssas hala gəlir. Bu isə içməli su təminatının davamlılığını qorumaq üçün qlobal səylərin artırılmasını tələb edir.
скачать dle 11.3




Şahidi olduğunuz hadisələri çəkib bizə göndərin!




            543 20.01.25 22:22