Günəbaxan yağı ən məşhur yağlardandır. O günəbaxan tumlarından əldə olunur. Günəbaxan tumunun vətəni Şimali Amerika ölkələri sayılır. Avropa ölkələrinə günəbaxan tumu ilk dəfə ispan döyüşçüləri tərəfindən gətirilmişdir. Günəbaxan yağının özünəməxsus xüsusi qoxusu və sarı rəngi olur. Günəbaxan yağı əldə edilərkən onun tərkibində olan fermentlər öz tərkibini dəyişmir.
Necə seçməli?
Günəbaxan yağı alarkən onun təzəliyinə diqqət yetirmək lazımdlır. Çünki, uzun müddət vitrinlərdə qalan günəbaxan yağı öz tərkibini və rəngini dəyişə bilir. Düz düşən günəş şüaları altında uzun müddət vitrinlərdə qalan günəbaxan yağında çöküntülər əmələ gələ bilir. Bu zaman onun qoxusu və dadı da dəyişmiş olur.
Günəbaxan yağının tərkibi linolin və lionolen doymamış yağ turşuları ilə zəngindir. Bu yağlar orqanizm sintez edə bilmir. Onların xaricdən orqanizmə daxil olması isə insan üçün çox faydalıdır. Orqanizmin esensial turşusuna və F vitamininə olan ehtiyacını günəbaxan yağından istifadə etməklə bərpa eləmək mümkündür. Günəbaxan yağının tərkibində olan yağ turşuları sinir liflərinin , hüceyrə membranının möhkəmlənməsinə səbəb olur. Günəbaxan yağının tərkibində A, E və D vitaminlkəri, aktiv maddələr var.
Müalicəvi məqsədlə rafinəedilməmiş günəbaxan yağından istifadə edilir. Bu yağın zərif özünəməxsus qoxusu və dadı olur. Əgər günəbaxan yağı alarkən onun içərisində çöküntülər olarsa, bu zaman o yağ keyfiyyətsiz yağ hesab edilir. Keyfiyyətli günəbaxan yağı orqanizm üçün çox faydalıdır. Ondan xalq təbabətində bir çox xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir. Günəbaxan yağından xroniki mədə-bağırsaq xəstəliklərinin, tromboflebitin, qaraciyər və ağciyərin, ürək-damar xəstəliklərinin qadın xəstəliklərinin, diş və baş ağrılarının, ensefalitin, artritin, revmatizmin, yara və iltihabi xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir. Günəbaxan yağından müxtəlif maz və müalicəvi plastrların hazırlanmasında istifadə edilir. Bir çox oynaq xəstəliklərin müalicəsində günəbaxan yağından geniş istifadə edilir. Onu qızdırıb pambıq parçada kompres şəklində oynaqlara qoyub bağlamaq ağrıların, oynaq iltihablarının aradan qalxmasına səbəb olur. Dərini günəbaxan yağına batırılmış pambıq tamponla silmək dəridəki iltihabi prosesləri, yanıqların, yaraların qısa bir zamanda sağalmasına səbəb olur.
Revmatizm xəstəliyi zamanı qızdırılmış günəbaxan yağına qırmızı istiot və gerosin qataraq isti yerdə 9 gün saxladıqdan sonra oynaqlara qoymaq xəstəlik əlamətlərinin aradan qalxmasına səbəb olur. Günəbaxan yağı ilə dərini silmək dəridəki infeksiya xəstəliklərinin sağalmasına səbəb olur.
Günəbaxan yağını zərərli xüsusiyyətləri
Günəbaxan yağıl qızdırlan zaman onun tərkibində kanserogen maddələr əmələ gələ bilir. Davamlı olaraq qaynadılan günəbaxan yağı orqanizm üçün təhlükəli hesab edilir. Bir dəfə günəbaxan yağı qaynadılan tavanı ikinci dəfə istifadə etmək tövsiyə edilmir. Yağ istifadə edilən tavanı mütləq yumaq lazımdır. Tavanın kənarlarında qalan yağ qalıqlarının tərkibində benzinin tərkibində olan qeksan qalıqlarına rast gəlmək mümkünddür. Qayadılmış günəbaxan yağını salatlarda istifadə etmək məsləhət görülmür.
Şahidi olduğunuz hadisələri çəkib bizə göndərin!
Son Əlavə