Bu gün Azərbaycanda İlaxır çərşənbədir » Median.Az - Bütün xəbərlər bir ünvanda
20:10 Ötən il Azərbaycanda 200-dən çox şəxs vərəmdən ölüb  |     20:03 Kənd təsərrüfatının siyahıya alınması ilk dəfə işğaldan azad edilmiş əraziləri də əhatə edəcək  |     19:58 Şimali Makedoniyadan Azərbaycana dəvə idxalına məhdudiyyət qoyulub  |     19:50 İsveçin müvəqqəti işlər vəkili Rusiya XİN-ə çağırılıb  |     19:45 Şalva Papuaşvili: Saakaşvili əfv edilməyəcək  |     19:38 Azərbaycana gələn turistlər ən çox nədən narazıdırlar? – ARAŞDIRMA  |     19:34 Paşinyan: II Qaregin arxiyepiskopların hərbi çevriliş planlarını dəstəkləyir  |     19:33 Sabah bəzi yerlərdə yağış yağacaq - PROQNOZ  |     19:29 Bu ilin ilk beş ayında 1 milyona yaxın əcnəbi Azərbaycana gəlib  |     19:23 Dövlət Vergi Xidməti I yarımildə 868 şəxsə daşınmaz əmlaka görə ƏDV-ni geri qaytarmaqdan imtina edib  |     19:16 Çexiya millisinin futbolçusu karyerasını İtaliya klubunda davam etdirəcək  |     19:11 Ötən həftə 2 min hektardan çox ərazi minalardan təmizlənib - FOTO  |     19:04 İlin birinci yarımilində 130 mindən çox şəxsə pensiya, müavinət və təqaüd təyin edilib  |     18:59 Gəncədə qanunsuz tikili sökülüb - VİDEO  |     18:52 Baş prokuror Bakıda vətəndaşları qəbul edəcək  |     18:46 Son altı ayda əmək müqaviləsinə qanunsuz xitam verilən 42 nəfər işinə bərpa olunub  |     18:37 Karlo Ançelottinin oğlu "Botafoqo" ilə anlaşıb  |     18:29 Texasda daşqınlar nəticəsində ölənlərin sayı 80 nəfərə çatıb  |     18:22 Beyləqanda hündürlükdən yıxılan ustalardan biri ölüb  |     18:13 Metronun "20 Yanvar" stansiyasının yaxınlığında YANĞIN başlayıb  |    

Bu gün Azərbaycanda İlaxır çərşənbədir

Bayram idi, gecəquşu oxurdu,
Adaxlı qız bəy corabın toxurdu,
Hər kəs şalın bir bacadan soxurdu,
Ay nə gözəl qaydadı şal sallamaq,
Bəy şalına bayramlığın bağlamaq.


Bu gün xalqımızın əziz bayramıdır, bahar nəfəsini torpağa toxundurur,ellərimizə, obalarımıza İlaxır çərşənbənin çal-çağırı ilə Novruz gəlir. Yəqin indi evlərinizdəki balacalar sabahı həyəcanla gözləyirlər, tonqal üstdən atlayıb, bayram payı yığmağa çalışacaqlar, sonra torbalarına doldurduqları əziz neməti ortaqlaşıb deyib, gülə-gülə yeyəcəklər. Evlərdən şəkərbura, paxlava, plov qoxusu yayılacaq. Unudulanlar yad ediləcək, küsülülər barışacaq. Ay nə gözəl qaydadır şal sallamaq!

İnanclarımıza görə, Novruz ərəfəsində sonuncu çərşənbədə yer oyanır, torpaq nəfəs alır. Bu çərşənbə xalq arasında İlaxır Çərşənbə və ya Torpaq çərşənbəsi adlanır. Torpaq çərşənbəsi yetişəndə torpaq artıq əkinə hazır olur və ona toxum səpmək olar.

İlaxır çərşənbə bir sıra bölgələrdə, xüsusilə Naxçıvan, Urmiya, Təbrizdə özünün təntənəsi ilə hətta Novruz bayramını geridə qoyur. İlaxır çərşənbənin özünəməxsus adət-ənənələri, ayinləri, oyunları var. Bu çərşənbə torpağın və özündən əvvəllki 3 mühüm ünsürün — su, od və yelin oyanması əkinçik həyatının başlanmasına işarədir.

Bu çərşənbədə insanlar səhər tezdən bulaq başına və ya su üstünə gedərlər, suyun üzərindən tullanar, ürəklərindəki arzu-diləkləri suya danışarlar. Ədalətsizlik edənləri, nahaq qan tökənləri suya tapşırarlar. Bu, əhali arasında geniş yayılıb.

Axırçərşənbəyə bir neçə gün qalmış evlər təmizlənər. Deyilənlərə görə, bu bayramda təzə paltar geyinmək uğur gətirər. Küsülülər barışar, nəs danışılmaz, içki içmək, nalayiq işlər görmək olmaz. Axırçərşənbə günü insanın əməli, niyyəti, nəfsi də təmizlənmiş olar.

Axırçərşənbə gününün ertəsi günü ev sahibi bir ovuc buğda götürüb evin damına atar və bununla da evinə bərəkət-bolluq arzu etmiş olar.

Bundan başqa, ev sahibi və ya ailə üzvlərindən biri kuzədə bir parça qara kömür, bir ovuc duz və bir neçə qara qəpik qoyar, sonra onları damdan atardılar. Deyilənə görə, kömür qara günün, duz acgözlük, gözüşorluluq, qəpik isə yoxsulluğun nişanəsidir. Ona görə də əcdadlarımız bununla özlərini yoxsulluqdan və bu kimi şeylərdən qurtarmağa çalışarmışlar.

İlaxır çərşənbədə tonqal qalayanda yaş ağacdan istifadə olunmaz. Ərgən qızlar xeyli aralıda arxası qapıya tərəf durub ayaqlarındakı ayaqqabının sağ tayını qapıya doğru atarlar. Əgər ayaqqabının baş tərəfi qapıya doğru düşürsə, bu, həmin il qızın ailə qurub köçəcəyinə işarədir, yox əgər ayaqqabının arxası qapıya tərəf düşəcəksə, onda qız hələ bir qədər də gözləməli olacaq.

İlaxır çərşənbədə qapı pusma və başqa fallar var, insanlar ürəklərində niyyət edib qapı pusarlar. Niyyətləri ilə evdən eşitdikləri sözlər arasında müəyyən uyğunluqlar tapmağa çalışarlar. Bu uyğunluq tapılarsa, o zaman arzularının reallaşacağına inanarlar. Buna görə, son çərşənbədə kimsə pis sözlər danışmaz ki, kimsənin könlü qırılmasın.

Özü qədər, niyyəti, amalı da gözəl olan Novruzumuza qovuşuruq. Bayramınız, mübarək olsun, qayım, qədim ellərimiz.скачать dle 11.3




Şahidi olduğunuz hadisələri çəkib bizə göndərin!




            3 618 19.03.19 11:48