Böyük Britaniyanın Bristol Universitetinin mütəxəssislərinin rəhbərlik etdiyi bir qrup fizik inanılmaz dərəcədə mürəkkəb fraktal labirintlər yaratmaq üçün üsul hazırlayıb. Alimlər qeyd ediblər ki, belə tapmacalar maddənin ekzotik formalarının strukturunu daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.
Tədqiqat "Physical Review X" (PRX) elmi jurnalında dərc olunub.
Mütəxəssislər son dərəcə mürəkkəb vizual strukturların Ammann-Binker fayansları kimi tanınan nümunələrdə Hamilton dövrləri adlanan marşrutların tədqiqi zamanı ortaya çıxdığını söyləyirlər. Oxşar hesablamalar kvazikristalları təsvir etmək üçün lazımdır.
Kvasikristallar təbiətdə demək olar ki, rast gəlinməyən maddə formasıdır. Bu bərk cisimlərdə nizamlı və nizamsız kristalların qəribə hibrididir.
Sıralı kristallarda (məsələn, duz, almaz və ya kvars) atomlar səliqəli, vahid üçölçülü qəfəslərdə düzülür. Nizamsız kristallarda atomlar təsadüfi qarışdırılır. Belə materiala misal olaraq şüşə və bəzi yerdən kənar buz formalarını göstərmək olar.
Kvasikristallar bu ziddiyyətli keyfiyyətləri birləşdirərək bir-birinə çox bənzəyən, lakin üst-üstə düşdükdə bir-birinə uyğun gəlməyən atom nümunələri yaradırlar.
Belə materialın strukturunu başa düşmək üçün tədqiqatçılar Hamilton dövründən, marşrutun hər bir nöqtəsinin yalnız bir dəfə ziyarət edildiyi marşrut növündən istifadə ediblər. Hesablamaları vizuallaşdırarkən elm adamları son dərəcə mürəkkəb, lakin keçə bilən labirint şəklini alıblar.
Fiziklər qeyd ediblər ki, belə tapmacalar mürəkkəb elmi problemləri, o cümlədən marşrut tapmaq sistemləri, zülalların qatlanması, molekulların tutulması və digər prosesləri həll etmək potensialına malikdir.
//qaynar.az
Şahidi olduğunuz hadisələri çəkib bizə göndərin!
Son Əlavə