“İş yerləri və fabriklər gurultu ilə geri qayıdacaq”.
Valyuta.Az "CNN"ə istinadla xəbər verir ki, bunu ABŞ Prezidenti Donald Tramp tətbiq olunacaq tariflər sayəsidə mümkün olacağını deyib.
Hazırda qüvvədə olan qlobal tariflərlə yanaşı, geyimdən elektronika məhsullarına qədər bir çox malın qiymətində ciddi artımlar gözlənilir və bu yük əsasən amerikalı istehlakçıların üzərinə düşəcək. Tanınmış texnologiya analitiki xəbərdarlıq edir ki, əgər “Apple” "iPhone" modellərini ABŞ-də istehsal etsə, onların qiyməti təxminən 3.500 dollara qədər yüksələ bilər.
Tramp və onun iqtisadi müşavirləri bildirirlər ki, bu tariflər nəticəsində ABŞ-yə saysız-hesabsız istehsal sahələri geri qaytarılacaq və milyonlarla amerikalı işlə təmin olunacaq.
Lakin “Wedbush Securities” maliyyə şirkətinin texnologiyalar üzrə qlobal araşdırma rəhbəri Den Ayvs CNN kanalına müsahibəsində bu yanaşmanın “uydurma bir nağıl” olduğunu deyib.
Onun sözlərinə görə, ABŞ-də istehsal olunan "iPhone"ların qiyməti mövcud təqribən 1.000 dollar səviyyəsindən üç dəfə artıq ola bilər. Bunun səbəbi hazırda Asiyada mövcud olan son dərəcə mürəkkəb istehsal ekosisteminin ABŞ-də təkrarlanmasının zəruriliyidir.
“Siz həmin təchizat zəncirini ABŞ-də, məsələn, Qərbi Virciniya və Nyu-Cersidə yerləşən bir yarımkeçirici zavodla qurmaq istəsəniz, o zaman 'iPhone'un qiyməti 3.500 dollar olacaq,” – deyə o, çiplərin istehsal olunduğu yüksək texnologiyalı zavodlara istinadla bildirib.
Hətta belə bir addım atılsa belə, “Apple” üçün təchizat zəncirinin cəmi 10 %-ni ABŞ-yə köçürmək təxminən 30 milyard dollara başa gələcək və bu proses üç il davam edəcək.
Trampın prezident vəzifəsinə başladığı yanvar ayından bəri “Apple” səhmlərinin dəyəri təxminən 25 % azalıb. Bu azalma şirkətin Çin və Tayvana çox bağlı olan geniş təchizat zəncirinə tariflərin təsiri ilə bağlı narahatlıqlarla izah olunur. Hazırda "iPhone" modellərinin təqribən 90 %-i Çində yığılır.
“Məhz buna görə də şirkətin səhmlərinin durumu bu şəkildə dəyişib. Çünki bu tariflərdən ən çox zərər görən texnologiya şirkəti məhz 'Apple'dir,” – deyə Ayvs bildirib. “Bu, iqtisadi bir fəlakətdir, xüsusən də texnologiya sektoru üçün.”
Qeyd edək ki, "iPhone"larda istifadə olunan əsas çiplər əsasən Tayvanda istehsal olunur. Onların ekran panelləri isə Cənubi Koreya şirkətləri tərəfindən təmin edilir. Digər bəzi komponentlər Çində hazırlanır və son montaj da əsasən bu ölkədə aparılır.
Fevral ayında “Apple” qarşıdakı dörd il ərzində ABŞ iqtisadiyyatına 500 milyard dollarlıq sərmayə qoyacağını açıqlayıb. Bu addım həm Çindən asılılığın azaldılması, həm də Trampın ölkəyə qarşı tariflərindən yayınmaq məqsədi daşıyır.
Həmçinin oxu: "Apple" ABŞ-yə yarım trilyon dollar sərmayə qoyacaq
Texnologiya analitikləri razılaşırlar ki, təchizat zənciri olduğu yerdə qalsa belə, "iPhone" qiymətləri artacaq. “Rosenblatt Securities” investisiya bankının hesabatına görə, əgər “Apple” tariflərin artan xərcini tam şəkildə istehlakçılara ötürsə, o zaman "iPhone" modellərinin qiyməti 43 % bahalaşa bilər.